Kabızlık Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Kabızlık, en yaygın sindirim sorunlarından biri olmakla birlikte bir hastalık değil bir semptomdur (belirti). Her insanın bağırsak alışkanlıkları farklıdır. Bazı insanlar günde 3 kez, bazıları ise haftada 3 kez gider. Kabızlık, haftada üçten az bağırsak hareketi, sert, kuru veya topaklı dışkı, geçmesi zor veya ağrılı dışkı ve tüm dışkının geçmediği hissi olarak tanımlanabilir. Belirtiler akut (ani başlayan veya kısa süreli) olabilir, bir haftadan kısa süren ve beslenme ve yaşam tarzındaki bir değişiklikle tetiklenebilir veya kronik kabızlık genellikle en az 3 ay süren belirtileri tanımlar. Amerikan Gastroenteroloji Derneğine göre uzun süredir kabızlık sorunu yaşıyorsanız ve dışkıda kan, kalıcı karın ağrısı, açıklanamayan kilo kaybı, bulantı, kusma ve bağırsak hareketlerinde ani bir değişiklik gibi durumlar söz konusu ise mutlaka bir gastroenteroloji uzmanına başvurmalısınız.
Kötü beslenme alışkanlıkları sıklıkla kabızlığa neden olmaktadır. Dışkılamanın yumuşak kalmasına yardımcı olmak için beslenmenizde yeterli lif (posa) ve su alımına dikkat etmelisiniz. Lif bakımından zengin gıdalara genelde bitkisel bazlıdır. Lif, suda çözünen ve çözünmeyen formda bulunmaktadır. Her iki lif türü kabızlığı önlemeye ve bağırsak hareketlerini düzenlemeye, atıkların vücuttan zamanında uzaklaştırmaya yardımcı olmaktadır.
Stres, rutindeki değişiklikler ve kalın bağırsaktaki kas kasılmalarını yavaşlatan veya gitme isteğinizi geciktiren koşullar da kabızlığa neden olabilmektedir.
Beslenmenizi değiştirmek ve fiziksel aktivite seviyenizi arttırmak, kabızlığı tedavi etmenin ve önlemenin en kolay ve hızlı yoludur.
Nasıl beslenmeli:
1. Her gün düzenli belirlenen miktarda su içmelisiniz.
2. Sıvı kaybına neden olan alkol ve kafeinli içeceklerin tüketimini sınırlandırmalısınız.
3.Beslenmenize çiğ meyve ve sebzeler, kepekli tahıllar, baklagiller, kuru erik gibi lif açısından zengin yiyecekler eklemelisiniz. Günlük lif alımınız 20-35 gram arasında olmalıdır.
4. İşlenmiş gıdaları azaltmalısınız.
5. Yoğurt ve kefir gibi probiyotikten zengin gıdalara beslenmenizde yer vermelisiniz.
Düzenli egzersiz yapmayı hedeflemelisiniz. Bağırsak hareketi yapma dürtüsü hissediyorsanız, ertelemeyin. Kaslarınızı her gün aynı saatte bağırsak hareketi yapacak şekilde eğitmelisiniz. Bağırsak hareketi yaparken ayaklarınızı bir tabureye koyarak dizlerinizi kaldırın.
Kabızlık, yaşlandıkça, belirli ilaçların kullanımında veya beslenmesinde yeterli lif bulunmadığında insanları etkileyen yaygın bir sorundur. Çoğu kabızlık vakası hafiftir ve diyet ve egzersizdeki değişikliklerle kolayca tedavi edilebilmektedir.
Yukarıda bahsettiğim bağırsak değişiklikleri ile birlikte uzun süren kabızlık yaşıyorsanız, bir sağlık uzmanıyla konuşmanızda fayda var.