Histamin İntoleransı
Histamin, beyine mesaj iletilmesinden, sindirime yardımcı olan mide asidinin üretiminin uyarılmasından ve bağışıklık yanıtın bir parçası olarak görev alan, vücudun doğal olarak ürettiği ve bazı gıdalarla alınan bir kimyasaldır.
Histamin intoleransı, histamine karşı bir duyarlılık değil, histaminin vücutta çok fazla arttığının bir göstergesidir. Vücutta histamin seviyelerinin çok fazla artması ve diamin oksidaz (DAO) enziminin işlevinin azalması sonucu gerektiği gibi parçalanmadığında histamin intoleransı geliştirebilirsiniz.
DAO enzim işlevini bloke eden nedenler arasında ise sızdıran bağırsak sendromu, inflamatuar bağırsak hastalığı gibi sindirim sistemi hastalıkları yer almaktadır. Ayrıca ince bağırsakta bakterilerin çok fazla çoğalması histamin intoleransı geliştirilmesine önemli katkı sağlamaktadır.
Histamin intoleransı olan kişiler, farklı sistem ve organları içeren baş ağrısı, egzema, alerjik rinit, karında şişkinlik, yorgunluk ve açıklanamayan ishal gibi çok çeşitli belirtiler geliştirebilmektedir.
Histamin intoleransı tedavisinin temeli, düşük histamin içeriğine sahip gıdalara dayalı bir eliminasyon diyeti uygulamaktır.
Nasıl beslenmeli:
1. Sert veya yarı sert peynirler
2. Yağlı balıklar ve kabuklu deniz ürünleri ile çiğ fermente et ürünleri
3. Salamura sebzeler, zeytin ve fermente soya ürünleri
4. Tavuk yumurtası, mantarlar
5. Çikolata, kuruyemişler, şarap ve bira
6. Histamin salımını uyaran ıspanak, domates, narenciye, çilek, patlıcan, avokado, papaya, muz, kivi, ananas ve erik gibi meyve ve sebzelerden kaçınılmalıdır
7. Et ve balık taze ise yenilebilir.
8. Baklagil filizleri DAO enzim kaynağı olarak kullanılabilmektedir.
Histamin intoleransında eliminasyon diyetinin etkinliği klinik çalışmalarla kanıtlanmıştır. Dört haftalık uygun beslenmeden sonra, vakaların %33-100’ünde sindirim sistemi ve cilt ile ilgili belirtilerin şiddetinde azalma ve migren ağrılarının ortadan kalktığı kaydedilmiştir.
Yetersiz beslenmelere neden olabileceğinden histamin diyeti uzun vadeli bir tedavi planı değildir. Dördüncü haftanın sonunda histaminden zengin gıdaları yavaş yavaş beslenmenize geri ekleyebilirsiniz. Bu yiyecekleri en iyi nasıl yeniden beslenmenize ilave edebileceğiniz konusunda bir beslenme uzmanından yardım alabilirsiniz.
Belirtiler diğer alerjilere ve enfeksiyonlara benzer olduğundan histamin intoleransı kendi kendine teşhis edilmemelidir. İntoleransınız olduğunu düşünüyorsanız veya belirtiler gösteriyorsanız mutlaka doktorunuzla görüşmelisiniz.
Referanslar:
1.Shulpekova O. Yulia, Nechaev M.Vladimir, Popova R.Irina, Deeva A.Tatiana, Kopylov T.Arthur, Malsagova A. Kristina, Kaysheva L. Anna, Ivashkin T. Vladimir, 2021,”Food Intolence:The Role of Histamine”, Nutrients, 13,3207.
2. Schnedl J.Wolfgang and Enko Dietmar,2021,”Histamine Intolerance Originates in the Gut”, Nutrients,13,1262.